Klimaatmitigatie en circulariteit zijn belangrijk. Maar meer nog hebben we sufficiëntie nodig. Wat is sufficiëntie en wat betekent het voor bedrijven en overheden? Kort gezegd is deze denkwijze gericht zijn op het voorzien in (klant)behoeften binnen de grenzen van de aarde. Hieronder lichten we het concept nader toe en leggen we wat de overeenkomsten en verschillen zijn met circulariteit.
Wat is circulariteit?
Eerst circulariteit: er bestaan meer dan 100 definities van circulaire economie. Het makkelijkste kunnen we circulariteit samenvatten in vier kernwoorden: sluiten, versmallen, vertragen en intensiveren. We leggen dit onderstaand uit:
- Sluiten (closing): Het sluiten van de productieketen betekent het retour krijgen van producten na gebruik ervan door de klant of consument. Producten komen retour bij einde levens- en/of gebruiksduur. Door het retour komen van de producten kunnen materialen worden hergebruikt. Tevens leveren de geretourneerde producten waardevolle informatie op over hoe een product is gebruikt. Een mooi voorbeeld zijn de afvalbakken van Lune, die na gebruik door de klant terug geleverd kunnen worden voor hergebruik. Lune knapt de afvalbakken op (refurbishing) of recyclet de materialen.
- Versmallen (narrowing): Het versmallen van producten betekent dat er minder grondstoffen worden toegepast om dezelfde waarde voor de eindgebruiker te realiseren. Dit kan door minder grondstoffen in de producten te gebruiken, maar ook door verspillingen in het productieproces te verminderen.
- Vertragen (slowing): Vertragen betekent het verlengen van de levens- en gebruiksduur van producten. Doordat producten langer worden gebruikt, heb je uiteindelijk minder grondstoffen nodig om dezelfde gebruikswaarde te creëren. Een mooi voorbeeld is Fairphone dat vijf jaar garantie geeft op haar producten. Tevens is de Fairphone modulair ontworpen waardoor deze makkelijk onderhouden of geüpgrade kan worden. Tot slot biedt Fairphone opgeknapte (refurbished) exemplaren aan van eerdere modellen van de telefoon.
- Intensiveren (intensifying): Intensiveren betekent het beter benutten van producten tijdens gebruik waardoor je meer waarde kunt creëren met minder producten. Een mooi voorbeeld is het Click & Play systeem van IJslander Speeltoestellen. De speeltoestellen zijn ontworpen voor grondankers waar ze eenvoudig in en uit geklikt kunnen worden. Als in een wijk de kinderen ouder worden, kunnen er eenvoudig speeltoestellen voor oudere kinderen geplaatst worden, terwijl de speeltoestellen die er stonden naar een wijk gaan waar de kinderen jonger zijn. Zo worden de speeltoestellen beter benut en creëer je meer speelwaarde met minder grondstoffen.
Wat is Sufficiency?
Dat is in kort bestek wat circulariteit betekent. Maar wat is sufficiency en wat betekent het voor bedrijven en overheden? Sufficiency, of sufficiëntie, betekent al het bovenstaande maar gaat nog een stap verder. Het kijkt naar waardemaximalisatie voor de eindgebruiker. Het gaat om de mate waarin een product of dienst voorziet in een nood of behoefte. Belangrijker nog is dat het voorzien in die nood of behoefte bijdraagt aan kwaliteit van leven. In de huidige economie is er veel marketing voor de verkoop van producten die dat niet doen, of zelfs het tegenovergestelde bewerkstelligen.
Sufficiëntie is nodig om toekomstbestendig te blijven als bedrijf, maar roept ook veel vragen op. Overduidelijk kan het bijvoorbeeld leiden tot lagere verkoopaantallen. Een nieuwe Fairphone koop je elke vijf jaar, in plaats van elke 2,7 jaar wat nu het gemiddelde is. Een strategie van intensivering leidt ook tot de verkoop van minder producten omdat met minder producten dezelfde waarde gerealiseerd kan woorden. Wat betekent dat voor je verdienmodel? Voor reeds gedane investeringen? En voor je klanttevredenheid en klantbinding? Het is fijn dat het goed is voor het milieu, maar hoe overleef ik als bedrijf? Hoe verander ik mijn processen? Kan ik producten ook als dienst aanbieden?
Antwoorden op deze vragen vereist maatwerk waar wij graag over adviseren. De groeiende kennis op dit gebied laat zien dat bedrijven er verschillende voordelen mee kunnen behalen, vooral als ze als een van de eerste hiermee in hun markt (-segment) zijn. Voordelen zijn onder andere:
- Trouwe en tevreden klanten
- Hogere marges als gevolg van hoge kwaliteit van producten
- Lagere kosten
- Concurrentievoorsprong en -voordeel
- Minder kwetsbaar bij fluctuaties in grondstof- en energieprijzen
- Voorbereid op nieuwe economie die energieneutraal en gifvrij moet zijn in 2050 (momenteel is 75% van de industriële stoffen giftig)
- Voorspelbare inkomsten via het aanbieden van product als dienst
- Makkelijker aantrekken van personeel bij betekenisvol ondernemen
bedrijven met sufficiency-driven bedrijfsmodellen in binnen- en buitenland
Voorbeelden Nederlandse bedrijven:
- Auping
- Emma Safety Footwear
- Chocolate Makers
- Dorothy’s Coffee
- Fairphone
- Lune
- Dopple
- Lundia
- IJslander
- T-shirt van Dennis Storm
- Repeat Audio
- GoedHoutbaar
Voorbeelden buitenlandse bedrijven:
- Patagonia
- Miele
- Sono Motors
- Vitsoe
- Kyocera
- Brunello Cucinelli
Heeft u behoefte aan ondersteuning?
Heeft u vragen over sufficiency-driven bedrijfsmodellen en hoe u als bedrijf kunt anticiperen op de nieuwe economie? Ons advieslabel voor bedrijven Sufficiency ondersteunt bedrijven bij deze en andere vragen en helpt postgroeistrategieën voor bedrijven ontwikkelen. Voor een toelichting op onze ondersteuning, zie hier.