Inzichten over brede welvaart, sufficiëntie en postgroei

“We doen wat we kunnen”, is vaak de bestuurlijke reactie als Nederlanders aandringen op ambitieuzer klimaatbeleid. Maar, in hoeverre is dat zo? Hoe streng is ons klimaatbeleid vergeleken andere landen?

Wat voor klimaatbeleid willen Nederlanders? Daarover is men meer dan duidelijk: eerlijk en effectief beleid dat rekening houdt met de minst bedeelden. Deze heldere conclusie is te trekken op grond van een interessant onderzoek dat I&O Research heeft uitgevoerd in opdracht van de WRR. In een uitgebreide enquête (N = 2.313) legden zij 10 principes van rechtvaardig klimaatbeleid aan mensen voor...

Er is een oplossing voor de klimaatcrisis waar je politici zelden over hoort, en technologen ook niet, en economen ook niet. Het idee ligt voor de hand, maar door het blinde geloof in groene groei zien we het niet (meer). Het is een idee dat niet alleen het milieu helpt maar ook Nederlanders gelukkiger maakt. De vergeten oplossing voor de klimaatcrisis (en andere milieucrises) waar ik het hier...

De transitie naar leven binnen de draagkracht van de aarde is de grootste uitdaging van de 21ste eeuw. Tegelijkertijd is het absoluut noodzakelijk dat we deze transitie op een sociale manier vormgeven. De meeste beleidsvoorstellen richten zich slechts op één van de twee aspecten. Echter, milieubeleid dat geen rekening houdt met de sociale gevolgen is onhoudbaar, omdat er geen draagvlak voor...

Een must-read voor beleidsmakers: de Integrale Circulaire Economie Rapportage van het PBL die vorige week verscheen. De hoofdconclusie uit het 289 pagina’s tellende rapport is: overheden en bedrijven plegen best veel inspanningen voor een circulaire economie, maar dit leidt onvoldoende tot tastbare resultaten, zoals een absolute reductie van het grondstoffenverbruik. We kunnen pas echt...

Nog altijd denken veel mensen, zowel voor- als tegenstanders van postgroei, dat ‘groei moet’. Een veelgenoemde reden is dat groei moet, omdat geleend geld met rente moet worden terugbetaald en omdat aandeelhouders rendement op hun investering eisen. Zonder groei kan het (aandeelhouders)kapitalisme daarom niet functioneren, zo luidt de redenering. Klopt dat?

Goed nieuws om het jaar mee te beginnen: een veelgehoord bezwaar tegen milieubeleid gericht op aanpassing van consumptiepatronen is in een wetenschappelijke studie verworpen. Het bezwaar is dat beperking van consumptiegroei niet mogelijk zou zijn, omdat groei nodig zou zijn om mensen tevreden te houden met hun inkomen. Een grote empirische studie (N = 1.645) onder Belgische respondenten wijst uit...

Groene groei is een vorm van wensdenken, zo tonen we aan in ons boek Er is leven na de groei. Om wensdenken overeind te houden, is gedeeltelijke ontkenning van de realiteit nodig. Eén van de thema’s waar de werkelijkheidszin in hoge mate ontbreekt, is het grondstoffenbeleid. Deze maand publiceerde het kabinet een ‘Nationale grondstoffenstrategie’. Het is fascinerend en...

Het zou op alle voorpagina’s moeten staan: EU bereikt deal over uitbreiding van emissiehandelssysteem ETS, de hoeksteen van het Europese klimaatbeleid. Er is alle reden om blij te zijn met de deal. Met de uitbreiding van ETS blijft de EU qua klimaatbeleid het meest daadkrachtige continent ter wereld. Maar EU-burgers mogen ook kritisch zijn, want: lost de deal de grote problemen van ETS op?

Velen zien de moderne economie als een ‘wonder’ dat vooruitgang bracht. Maar, is dat eigenlijk wel zo? Wat verklaart de vooruitgang? Hoeveel vooruitgang is er nog mogelijk? Kan bijvoorbeeld de inzet van kapitaal, arbeid en technologie de vooruitgang verklaren? Dat laatste is de stelling van de meeste economen. In hun modellen zijn kapitaal, arbeid en technologie de drie voornaamste...