Ontluisterend: het uiterst zwakke bewijs voor groene groei blijkt nóg zwakker te zijn dan gedacht. De uitstoot van broeikasgassen voor Nederlandse consumptie, gecorrigeerd voor import, is namelijk fors hoger dan de uitstoot binnen Nederland. Hieronder staan de vier feiten die je moet weten.
We moeten kijken naar uitstoot voor consumptie, inclusief import
1️⃣ Voorstanders van groene groei schermen graag met plaatjes dat de uitstoot van broeikasgassen in Nederland en andere Westerse landen omlaag gaat terwijl de economie groeit. Maar: het is nogal logisch dat de binnenlandse uitstoot van Westerse landen daalt, want we deïndustrialiseren al decennia. Vervuilende industrie verdween naar verre landen, waarna we vervuilende producten massaal zijn gaan importeren. Je moet daarom kijken naar uitstoot voor consumptie, incl. import. Want als je dat niet doet, dan ontstaat er een onderschatting van de uitstoot van maar liefst 42%.
De uitstoot voor consumptie incl. import daalt minder hard dan de binnenlandse uitstoot
2️⃣ Nu zijn er voorstanders van groene groei die wél corrigeren voor import. Zij laten daarbij vaak plaatjes zien van ecomodernist Hannah Ritchie van Our World in Data. Echter, deze cijfers schetsen een totaal vertekend beeld. Our World in Data lijkt namelijk alleen CO2 mee te nemen en niet de andere broeikasgassen. Bovendien laten de cijfers van Our World in Data rare, onverklaarbare sprongen zien, wat twijfels oproept over de betrouwbaarheid. Zo ontstaat er ten opzichte van andere, betrouwbaardere bronnen zoals het CBS en EXIOBASE (van Universiteit Leiden, TNO, e.a.) een onderschatting van maar liefst 42%. Deze onderschatting is dus even groot als de onderschatting die je krijgt als je überhaupt niet corrigeert voor import. Dit onderstreept de implausibiliteit van de cijfers van Our World in Data. Zij rapporteren namelijk een uitstoot voor consumptie incl. import van 158 megaton, terwijl volgens het CBS alleen al de binnenlandse uitstoot 158 megaton is. Het CBS en EXIOBASE schatten de uitstoot incl. import daarom veel hoger, op resp. 276 en 271 megaton.
3️⃣ Een derde constatering aan de hand van de data van het CBS en EXIOBASE is dat de uitstoot voor Nederlandse consumptie gecorrigeerd voor import minder hard daalt dan de binnenlandse uitstoot. Nederlandse politici en ambtenaren meten hun prestaties echter vrijwel altijd in termen van de binnenlandse uitstoot, die door de deïndustrialisatie extra snel daalt. Maar de uitstoot voor consumptie incl. import daalt veel minder snel. Zo is de binnenlandse uitstoot sinds 2010 gedaald met 28%, terwijl de uitstoot voor Nederlandse consumptie incl. import gedaald is met slechts 5%.
NIet alleen de uitstoot van broeikasgassen moet omlaag
4️⃣ Tot slot is het cruciaal om op te merken dat 7 van de 9 planetaire grenzen mondiaal zijn overschreden en dat hiervoor naast de uitstoot van broeikasgassen nog 4 andere hoofdoorzaken zijn, namelijk materiaalverbruik, watergebruik, landgebruik en emissies van toxische stoffen. Alle 5 de oorzaken moeten tegelijk en voldoende snel omlaag. En er is geen wetenschappelijk bewijs dat dit mogelijk is in combinatie met economische groei.
Kortom, er is alle reden om uiterst kritisch te blijven op het misleidende frame van groene groei. In ons boek Er is leven na de groei tref je een overzicht van de wetenschappelijke stand van zaken omtrent groene groei plus een uitgewerkt alternatief in de vorm van het postgroeiparadigma.
