Velen zien de moderne economie als een ‘wonder’ dat vooruitgang bracht. Maar, is dat eigenlijk wel zo? Wat verklaart de vooruitgang? Hoeveel vooruitgang is er nog mogelijk? Kan bijvoorbeeld de inzet van kapitaal, arbeid en technologie de vooruitgang verklaren? Dat laatste is de stelling van de meeste economen. In hun modellen zijn kapitaal, arbeid en technologie de drie voornaamste...
Nog altijd hoor je met enige regelmaat: we hebben groei juist nodig om (milieu)problemen op te lossen. Dit plaatje laat in één oogopslag zien dat dit niet klopt. De sociale kosten van de CO2-uitstoot die Nederland veroorzaakt zijn bijna net zo groot als ons gehele (!) bbp. Met andere woorden: de waarde die de Nederlandse economie creëert wordt vrijwel geheel ongedaan gemaakt door de sociale...
Neem even een moment om de impact van deze grafiek tot je te nemen: ondanks alle inspanningen van bedrijven en overheden voor de circulaire economie daalt het materiaalverbruik voor Nederlandse consumptie niet. Sterker nog: in de komende decennia zal het materiaalverbruik fors stijgen. De gevolgen voor het milieu zijn desastreus en de risico’s zijn groot, want deze materialen komen vooral...
Er wordt de laatste tijd veel geschreven en gesproken over de milieu-impact van Nederlandse consumptie, verborgen impact die vooral in het buitenland plaatsvindt (daarbinnen vooral in landen uit het mondiale Zuiden). Er is veel minder bekend over de sociale impact van consumptie. Hoeveel verborgen werknemers werken er eigenlijk in niet-westerse landen voor Nederlandse consumptie? Dit cijfer bleek...
Als samenleving staan we dit decennium voor de fundamentele afweging hoe we toekomstige risico’s tegen elkaar afwegen, enerzijds de transitierisico’s die horen bij veel steviger milieu- en klimaatbeleid, anderzijds de fysieke risico’s die ontstaan als we te weinig actie ondernemen, waardoor de klimaatcrisis en biodiversiteitscrisis escaleren. Het is van groot belang dat scenario-analyses die...
Er verscheen een interessant commentaar in Nature, waaruit blijkt dat mensen uit bijna alle lagen van de samenleving de publieke steun voor steviger klimaatbeleid “dramatisch onderschatten”. Dramatisch onderschatten wil zeggen dat mensen in sommige gevallen de steun voor steviger klimaatbeleid bijna de helft te laag inschatten.
Er ontstaat steeds meer bewustzijn over het feit dat consumptiegroei vanaf een bepaald inkomen niet meer leidt tot meer geluk. Zo is de consumptie in Nederland sinds de jaren ’60 pakweg vervijfvoudigd, terwijl het geluksniveau ongeveer gelijk is gebleven. Dat roept de interessante vraag op: hoe zou Nederland eruit hebben gezien als we ons vanaf de jaren ’60 minder op economische...
Paul Schenderling heeft bij BNR Nieuwsradio commentaar gegeven op de vraag: wat is er economisch gezien nodig om weersextremen zoals tijdens de afgelopen zomer in de toekomst zoveel mogelijk te beperken? Zijn antwoord: de weersextremen laten zien dat er écht ander beleid nodig is, waarbij we de focus verleggen van kwantitatieve naar kwalitatieve groei. Topwetenschappers stellen immers dat de...
In de afgelopen 35 jaar heeft de Nederlandse overheid opgeteld 265 miljard euro uitgegeven aan dit milieu- en klimaatbeleid – dat is ruim 33.000 euro per Nederlands huishouden, zo’n 950 euro per huishouden per jaar.[i] Dit enorme bedrag gaven we uit, en ondertussen werden de meeste milieuproblemen erger in plaats van minder erg. De CO2-uitstoot is weliswaar iets gedaald, maar veel te weinig en...
Op 6 juni gaf Paul Schenderling samen met Sjoerd Hardeman een interview op NPO Radio 1 bij het programma ‘Geld of je leven’. Het onderwerp: moeten we stoppen met economische groei? Hieronder staat een samenvatting van de hoofdpunten.
