De Wereldbank verwacht een ‘verloren decennium’ qua economische groei. Dit is slecht nieuws (m.n. voor het mondiale Zuiden) en goed nieuws tegelijk. Op NPO Radio 1 schetsten Kees Klomp en Paul Schenderling vanochtend een visie voor een nieuwe economie. Kortom, nieuwe kansen in een ‘verloren decennium’.
In de kern hebben we in het mondiale Noorden een nieuwe vorm van vooruitgang nodig. We moeten de focus verschuiven van kwantitatieve groei (consumptie- en bbp-groei) naar kwalitatieve groei (groei van kwaliteit van leven, groei van biodiversiteit, enz.). We kunnen dit bewerkstelligen in twee fases: de eerste 10 à 15 jaar en de volgende 10 à 15 jaar.
Eerste fase: ander economisch model
In de eerste fase zorgen we ervoor dat door normering en beprijzing de kwaliteit en levensduur van producten er sterk op vooruitgaat. Er zit immers enorm veel onnodige verspilling in productieketens, omdat ons huidige economische model het verkorten van de levensduur van producten aanmoedigt. Burgers ervaren de sterke verbetering die mogelijk is aan den lijve, namelijk doordat ze hoogwaardiger producten kunnen kopen tegen minder geld (over de hele levensduur gemeten). In deze eerste fase is minder arbeid nodig voor industriële productie en meer arbeid voor de energietransitie en voor reparatie van producten. Per saldo vindt er een verschuiving van werkgelegenheid plaats, zonder dat de werkgelegenheid als geheel verslechtert.
Tweede fase: arbeidstijdverkorting
In de tweede fase zorgen we ervoor iedereen meer vrije tijd krijgt, namelijk door arbeidstijdverkorting. Dit mes snijdt aan maar liefst drie kanten:
1. Het zorgt ervoor dat er ook na de eerste 10 à 15 jaar geen werkloosheid ontstaat, doordat we hetzelfde aantal banen gaan verdelen over meer mensen (die elk wat minder uren werken).
2. Het zorgt ervoor dat we de enorme milieuwinst die we in de eerste fase hebben bewerkstelligd bestendigen. Want door arbeidstijdverkorting stabiliseert de koopkracht en voorkomen we dat de gerealiseerde milieuwinst ongedaan wordt gemaakt door consumptiegroei. (Ter vergelijking: op dit moment wordt meer dan de helft (!) van de milieuwinst die we boeken ongedaan gemaakt door consumptiegroei.)
3. Het zorgt ervoor dat mensen gelukkiger worden, want mensen zullen meer vrije tijd en minder stress ervaren.
In beide fases waarin we de nieuwe economie vormgeven, ervaren burgers een nieuwe, tastbare vorm van vooruitgang. En ja, we zullen daaraan moeten wennen, maar nee, Kees en Paul verwachten niet dat de meerderheid van de mensen die van de nieuwe vooruitgang heeft geproefd, ertegen zal zijn. Want: er is leven na de groei!
Het volledige fragment is hier terug te luisteren:
https://lnkd.in/eUMYHABf
